Engelli Vatandaşa Bürokratik Engel: “Rapora Ulaşmak İçin Arşive Git!”
Trabzon’da bir kamu hastanesinde yaşanan olay, engelli vatandaşlara yönelik kamu hizmetlerinin erişilebilirliği konusundaki eksiklikleri gözler önüne serdi.
2015 yılında Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Numune Kampüsü’nden engelli sağlık kurulu raporu alan bir vatandaş, kaybolan bu raporun örneğini almak üzere yeniden aynı kampüse başvurdu. Ancak kendisine raporun Numune’de değil, Kaşüstü Kampüsü’nde arşivde olduğu söylendi.
Vatandaşa bu bilgi, doğrudan hastanenin başhekim yardımcısı tarafından verildi. Başhekim yardımcısı, “Uygulamalarımız bu şekilde” diyerek, şahsen Kaşüstü’ne gidip dilekçe verilmeden raporun verilemeyeceğini belirtti.
İl Sağlık Müdürü Sosyal Medyadan Etiketlenerek Haberdar Edildi
Olayın ardından vatandaş, yaşadığı mağduriyeti sosyal medya üzerinden kamuoyuyla paylaştı. Trabzon İl Sağlık Müdürü’nü de paylaşımına etiketleyerek doğrudan bilgilendirme yaptı. Buna rağmen herhangi bir kolaylaştırıcı adım atılmadı.
CİMER’e Başvurdu, Cevap Yine Bürokratik
Vatandaş, daha sonra CİMER üzerinden başvurarak, yaşını (70) ve engel durumunu belirtti, raporun e-posta yoluyla veya CİMER cevabına eklenerek gönderilmesini talep etti. Ancak gelen yanıtta yine "arşive şahsen dilekçeyle başvurulması gerektiği" belirtildi.
Bu yaklaşım, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’da düzenlenen ‘makul düzenleme’ ve ‘erişilebilirlik’ ilkeleriyle açıkça çelişiyor.
Dijital Devlet Ama Erişilemeyen Arşiv
2025 yılında dijital altyapının bu kadar geliştiği bir ortamda, bir kamu hastanesinin engelli bir vatandaşı fiziksel olarak farklı kampüslerde dolaştırması, kâğıt odaklı zihniyetin hâlâ hüküm sürdüğünü gösteriyor.
Yetkililer e-Devlet, e-Nabız, MHRS gibi sistemleri övünerek tanıtırken; geçmiş bir raporun PDF formatında gönderilmesi yerine şahsen teslim şartı konulması bu sistemlerin engelliler lehine kullanılmadığını ortaya koyuyor.
"Gerekirse Kamu Denetçiliği Kurumu’na Gideceğim"
Vatandaş, yeni yaptığı başvuruda “Bu uygulamanın kamu hizmetine erişim hakkımı ihlal ettiğini, çözüm sunulmaması hâlinde Kamu Denetçiliği Kurumu’na (Ombudsmanlığa) başvuracağını” belirtti.
Sadece Kâğıt Değil, İnsan Merkezli Sistem Gerekli
Bu olay, kamu kurumlarında yalnızca kâğıt üzerinde kalan “engelli dostu uygulamaların” pratikte ne kadar yetersiz kaldığını açıkça gösteriyor. “Uygulamalarımız bu şekilde” cevabı, sistemin vatandaş lehine değil, kurum kolaylığına göre şekillendiğini bir kez daha kanıtlıyor.
